Achtergrond en ontstaan
Veel mensen maken zich zorgen over de toekomst. Filosofische en sociologische analyses wijzen op structurele problemen, maar bieden zelden handelingsperspectief. Dat leidt tot gevoelens van machteloosheid. Tegelijkertijd groeit de urgentie om niet passief aan de zijlijn te blijven staan, maar actief bij te dragen aan verandering.
De samenleving heeft lang hoge verwachtingen gehad van wetenschap en technologie. Toch blijkt de impact vaak beperkt. Veelbelovende onderzoeksresultaten eindigen in de conclusie dat “meer onderzoek nodig is.” Stichting HOOP laat zien dat het anders kan — door onderzoek en onderwijs anders te organiseren.
Wij geloven dat maatschappelijke impact richtinggevend moet zijn voor de inrichting van onderzoek en academische carrières. Dat vraagt om een cultuurverandering. Veel onderzoekers en professionals voelen de behoefte om meer maatschappelijke relevantie te realiseren, maar missen de methoden, vaardigheden en context om dat te doen.
Stichting HOOP biedt een alternatief: projecten waarin onderzoekers en professionals samenwerken aan complexe maatschappelijke vraagstukken. Deze projecten zijn zó ingericht dat deelnemers inter- en transdisciplinaire expertise ontwikkelen. Het onderliggende gedachtegoed — methodologisch, ethisch, pedagogisch en kennistheoretisch — is in de afgelopen twintig jaar wetenschappelijk ontwikkeld en beproefd binnen diverse universitaire initiatieven.
Er is een beweging gaande. Nog vaak als onderstroom, maar met veel talent en betrokkenheid. Stichting HOOP wil deze beweging versterken en zichtbaar maken — door hoop om te zetten in actie.
Waarom nu?
De noodzaak tot maatschappelijke verandering is urgenter dan ooit. Klimaatverandering, sociale ongelijkheid, technologische disruptie en politieke instabiliteit vragen om nieuwe vormen van denken, samenwerken en handelen.
Stichting HOOP is opgericht vanuit de overtuiging dat transities niet alleen door systemen kunnen worden gedragen — ze vragen om mensen met morele ambitie: mensen die zich afvragen wat hun bijdrage is aan het grotere geheel.
Wij richten ons op professionals en onderzoekers die hun kennis, creativiteit en daadkracht willen inzetten voor betekenisvolle verandering. Hoop is daarbij geen passieve verwachting, maar een actieve houding. Zoals Susan Neiman stelt:
“Ik ben geen optimist – die leeft met de zekerheid dat het goed zal komen. Wat ik koester is hoop. Want die hoop geeft ons de kracht om de wereld te verbeteren – hoe moeilijk dat ook is.”
Ook Joke Hermsen benadrukt dat hoop voortkomt uit kritisch denken en verzet:
“Hoop kruipt naar boven door de kieren van het ongewisse. We hebben hoop nodig om in verzet te komen tegen de ecologische en politieke crises.”
En in spirituele zin verwoordt ds. H. Veltman het als volgt:
“Als we geen hoop meer hebben, hebben we geen toekomst. Aan het tot stand komen van een nieuwe wereld moeten en mogen wij zelf werken.”
Jan Rotmans, transitie-expert, stelt dat elke crisis een kans is. Hij pleit voor het omarmen van chaos als noodzakelijke fase van verandering. Hoop is voor hem een actieve kracht: het vermogen om ondanks onzekerheid toch in beweging te komen.
Bij Stichting HOOP is hoop geen abstract begrip, maar de motor achter onze projecten, samenwerkingen en visie op duurzame en rechtvaardige maatschappelijke transformatie.